Bão Matmo - Đợt thiên tai nhiều tai ương năm 2025
Hành trình của bão Matmo
Bão Matmo - cơn bão nhiệt đới thứ 21 của mùa bão năm 2025 đã hình thành trên vùng biển Tây Bắc Thái Bình Dương vào ngày 1 tháng 10 năm 2025. Bão Matmo nhanh chóng mạnh lên và di chuyển theo hướng Tây Bắc, thẳng tới khu vực Đông Nam Á. Điều đáng chú ý là bão Matmo đã trải qua hai lần đổ bộ: lần đầu tiên vào chiều ngày 5 tháng 10 tại huyện Từ Văn, thành phố Trạm Giang, tỉnh Quảng Đông với cường độ bão mạnh cấp 14 (42 m/s), và lần thứ hai vào rạng sáng ngày 6 tháng 10 tại khu vực duyên hải Phòng Thành Cảng, Quảng Tây với cường độ bão nhiệt đới mạnh cấp 10 (28 m/s).
Sau khi đổ bộ vào Trung Quốc, bão Matmo tiếp tục suy yếu và di chuyển về phía Tây, tiến vào khu vực miền Bắc Việt Nam. Dư âm của bão Matmo vẫn gây ra những trận mưa lớn cho các tỉnh phía Bắc nước ta. Theo dự báo, nhiều nơi ở miền Bắc Việt Nam có lượng mưa vượt quá 200mm, một số khu vực cục bộ thậm chí vượt quá 400mm. Chính phủ Việt Nam đã chủ động kích hoạt cơ chế phản ứng khẩn cấp để đối phó với nguy cơ lũ lụt, sạt lở đất và lũ quét do ảnh hưởng từ bão Matmo.
Ảnh hưởng của bão Matmo tại các khu vực
Tác động đến Philippines
Trước khi đổ bộ vào Trung Quốc, bão Matmo đã đi qua khu vực phía Bắc của Philippines, gây ra mưa lớn và gió mạnh. Mặc dù không phải là cơn bão mạnh nhất tấn công quốc đảo này trong năm, nhưng bão Matmo vẫn gây ra không ít khó khăn cho người dân địa phương, đặc biệt là ở các khu vực ven biển.
Ảnh hưởng sâu rộng tại Trung Quốc
Bão Matmo đã tạo ra những tác động đáng kể đến khu vực nam Trung Quốc. Các tỉnh Quảng Đông, Hải Nam và Quảng Tây hứng chịu những trận mưa lớn và gió mạnh. Tại Quảng Đông, gió mạnh đã làm gãy đổ cây cối và vỡ kính các tòa nhà:cite[6]. Ở vùng duyên hải, sóng lớn và nước dâng do bão đã gây ra hiện tượng ngập lụt cục bộ.
Chính quyền địa phương các khu vực chịu ảnh hưởng của bão Matmo đã thực hiện nhiều biện pháp phòng chống tích cực. Tại Trạm Giang, Quảng Đông, biện pháp "ngừng năm việc" (ngừng học, ngừng làm, ngừng sản xuất, ngừng vận chuyển, ngừng kinh doanh) đã được áp dụng:cite[6]. Hơn 15 vạn người dân ở khu vực nguy hiểm đã được sơ tán đến nơi an toàn:cite[6]. Ở Quảng Tây, lực lượng chức năng đã huy động hàng trăm tàu thuyền trở về cảng tránh trú bão:cite[6].
Ảnh hưởng đến Việt Nam
Mặc dù bão Matmo đã suy yếu khi tiến vào khu vực miền Bắc Việt Nam, nhưng nó vẫn mang theo lượng mưa lớn. Điều này đặt ra thách thức không nhỏ cho các tỉnh phía Bắc khi mà trước đó, bão "Boroy" đã gây ra lũ lụt và ngập úc chưa hoàn toàn rút hết:cite[1]. Lượng mưa lớn do bão Matmo mang đến đã làm trầm trọng thêm nguy cơ ngập lụt, sạt lở đất tại các tỉnh như Quảng Ninh, Lạng Sơn:cite[1].
Chính phủ Việt Nam đã chủ động triển khai các biện pháp ứng phó với bão Matmo, kích hoạt cơ chế phản ứng khẩn cấp để bảo vệ người dân và tài sản. Các địa phương cũng tích cực theo dõi sát diễn biến của bão và cảnh báo kịp thời cho người dân về các mối nguy hiểm tiềm ẩn.
Đặc điểm đáng chú ý của bão Matmo
Bão Matmo có những đặc điểm nổi bật so với nhiều cơn bão khác trong mùa. Đường đi của bão Matmo tương đối ổn định, di chuyển nhanh và có cường độ mạnh lên khi tiến gần đến khu vực đất liền. Đây cũng là cơn bão có cường độ mạnh nhất đổ bộ vào tỉnh Quảng Đông trong năm 2025.
Một điểm đáng chú ý khác của bão Matmo là việc nó trải qua hai lần đổ bộ - một hiện tượng tương đối hiếm gặp. Sau khi đổ bộ lần đầu tại Quảng Đông, bão Matmo di chuyển qua bán đảo Lôi Châu và một lần nữa đổ bộ vào khu vực Phòng Thành Cảng của Quảng Tây trước khi tiến vào đất liền và suy yếu dần.
Công tác dự báo và cảnh báo sớm
Các cơ quan khí tượng đã thực hiện tốt công tác dự báo và cảnh báo sớm đối với bão Matmo. Trung tâm Khí tượng Quốc gia Trung Quốc đã phát đi cảnh báo đỏ đối với bão Matmo - mức cảnh báo cao nhất trong thang cảnh báo bão. Đây là cảnh báo đỏ đầu tiên được phát đi trong năm 2025.
Tại Việt Nam, cơ quan khí tượng cũng theo dõi sát sao diễn biến của bão Matmo và đưa ra những cảnh báo kịp thời về lượng mưa lớn và các nguy cơ thiên tai kèm theo. Những cảnh báo sớm này đã góp phần quan trọng trong việc giảm nhẹ thiệt hại do bão Matmo gây ra.
Bài học kinh nghiệm và kết luận
Bão Matmo một lần nữa cho thấy sự khắc nghiệt của thiên tai và tầm quan trọng của công tác phòng chống bão lũ. Dù đã có nhiều nỗ lực trong công tác phòng chống, nhưng bão Matmo vẫn gây ra những thiệt hại đáng kể về kinh tế và ảnh hưởng đến đời sống người dân ở nhiều khu vực.
Việc theo dõi sát sao diễn biến của các cơn bão như bão Matmo, đưa ra cảnh báo sớm và thực hiện các biện pháp phòng chống kịp thời là hết sức cần thiết. Công tác sơ tán người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm, bảo vệ các công trình trọng yếu và hạn chế tối đa thiệt hại về người luôn phải được đặt lên hàng đầu.
Trước những diễn biến ngày càng phức tạp của thời tiết, việc nâng cao năng lực dự báo, hoàn thiện hệ thống ứng phó khẩn cấp và tăng cường nhận thức cộng đồng về phòng chống thiên tai là những bài học quan trọng từ bão Matmo - cơn bão đã để lại nhiều suy ngẫm về công tác quản lý rủi ro thiên tai trong khu vực.